In opdracht van de Alliantie School & Sport - Harry Stegeman - © W.J.H. Mulier Instituut ’s-Hertogenbosch, maart 2007 
De doelstelling van het onderzoek is na te gaan of op basis van de onderzoeksliteratuur relaties kunnen worden aangewezen tussen de mate en aard van de fysieke activiteit (sport en bewegen) op school en het cognitief en sociaal-emotioneel functioneren van de leerlingen.
1. Inleiding
Aanleiding
De ambitie van de Alliantie School & Sport samen sterker is, dat in 2010 op negentig procent van alle scholen door alle leerlingen dagelijks kan worden gesport. Om deze ambitie te kunnen realiseren, is het essentieel dat de beleidsbepalers worden overtuigd van de meerwaarde van dit dagelijkse sportaanbod voor de leerlingen en de school. Die meerwaarde betreft de mogelijke effecten op de motorische ontwikkeling en de fysieke gezondheid. Maar er wordt ook gewezen op de eventuele invloed van fysieke activiteiten op het mentale en sociale functioneren van de leerlingen. De empirische evidentie is op deze terreinen verre van eenduidig.
Ziedaar de aanleiding voor ‘de Alliantie’ om het Mulier Instituut te verzoeken een literatuuronderzoek uit te voeren naar de relatie tussen sport en bewegen op school en het functioneren van de scholieren in brede zin. De doelstelling van het onderzoek is na te gaan of op basis van de onderzoeksliteratuur relaties kunnen worden aangewezen tussen de mate en aard van de fysieke activiteit (sport en bewegen) op school en het cognitief en sociaal-emotioneel functioneren van de leerlingen.
Onderzoeksvragen
De te beantwoorden onderzoeksvragen:
- Is er een relatie tussen de fysieke activiteit op school en de schoolprestaties bij andere vakken of leergebieden?
- Is er een relatie tussen de fysieke activiteit op school en het sociaal-emotioneel functioneren van de leerlingen?
- Is er een relatie tussen de fysieke activiteit op school en het sociale schoolklimaat?
- Is er een relatie tussen de fysieke activiteit op school en het schoolverzuim en de schooluitval?
Werkwijze
Oogmerk is een overzicht samen te stellen van de onderzoeksliteratuur over de effecten van sport en bewegen binnen de kaders van de school op andere domeinen dan die van het fysieke/motorische. Om de relevante literatuur op het spoor te komen zijn databases geconsulteerd, titels en abstracts gescreened en referenties in geselecteerde artikelen en boeken geraadpleegd. We hebben ons voor de rapportage uiteindelijk in belangrijke mate georiënteerd aan een aantal overzichtspublicaties en meta-analyses (m.n. Bailey, 2006, Brettschneider, 2001, Calfas & Taylor, 1994, Coakley, 2004, Ekeland et al., 2005; Etnier et al., 2006; Gruber, 1986; Jacobs et al., 2007; Paluska & Schwenk, 2000; Peluso & De Andrade, 2005; Scheuer & Mitchell, 2003; Sibley & Etnier, 2004; Vanden Auweele et al., 2001). Er is daarnaast in kort bestek nagegaan in hoeverre binnen de huidige onderwijspraktijk (incl. projecten in het kader van BOS e.d.; zie www.projectenbanksportenbewegen.nl) expliciet gemikt wordt op effecten als de hier bedoelde. Het blijkt dat dat niet of nauwelijks het geval is. In die enkele situaties waarin het aan de orde is, wordt er in de regel echter ofwel niet systematisch aan effectmeting gedaan, ofwel is het nog te vroeg om resultaten te kunnen vaststellen.
Het volledig artikel kan hier gedownload worden.
Met dank aan het W.J.H. Mulier Instituut voor het mogen publiceren van het artikel.
